SIROGOJNO
Crkva Svetih apostola Petra i Pavla
Crkva svetih apostola Petra i Pavla u Sirogojnu
podignuta je 1764. godine. Ktitor hrama je bio Georgije
Cmiljanic, prvi svestenik u mnogorodnoj lozi Smiljanica.
Iste godine nastao je i ikonostas u crkvi, delo zografa
Simeona Lazovica, iz Bijelog Polja, njegov prvi poznati i
potpisani rad.
Hram je jednobrodne osnove, sa apsidom na istocnoj
strani, koja je spolja petostrana, a iznutra polukruzna.
Centralni deo crkve zasvodjen je poluoblicastim svodom, tako
da hram nema kupolu. Na zapadnoj strani, umesto prvobitnog
drvenog trema, krajem devetnaestog veka prizidan je
dvospratni, masivni zvonik. Prilikom te obimnije obnove
hrama, otvoren je sporedni ulaz na severnoj strani crkve,
na koji su premestena stara rezbarena vrata. Ispod streja,
oko crkve, nalazi se mali ukrasni lucni friz.
Najvecu vrednost crkve u Sirogojnu cine ikone koje
ukrasavaju oltarsku pregradu i zidove. Ikonostas se sastoji
od carskih dveri, prestonih ikona Isusa Hrista i Presvete
Bogorodice, znacajnih svetitelja, frizovi apostola i
proroka, grifoni i drugo. Staro raspece nije zateceno u
hramu.
Zograf Simeon Lazovic potpisao se na carskim
dverima. Upisao je i godinu 1764. Na naddverju, sa
predstavom Nedremanog oka, ispisan je ktitorski zapis koji
cuva podatke o nastanku crkve, ktitoru, kao i porodicama iz
okolnih sela, koje su pomogle izgradnju crkve.
Ove ikone u Sirogojnu obelodanjuju siroki vremenski
i prostorni raspon u kome su delovali ikonopisci iz Bijelog
Polja, Simeon Lazovic i njegov sin Aleksije. Od manastira
Decana (1814), manastira Savine (1797), pa Uzica i Sirogojna
(1764), njihovo obimno delo predstavlja znacajni doprinos
srpskom slikarstvu na razmedji XVIII i XIX veka.
|
