Narodna biblioteka Užice (NBU) baštini tradiciju prvog Čitališta u Užicu, osnovanog 1856. godine, uz opšti polet kulturnog života u Srbiji, a posle otvaranja čitališta u Beogradu, Smederevu, Požarevcu i Kragujevcu.
Užičko Čitalište osnovano je na inicijativu prosvećenih pojedinaca na čijem čelu su bili prota Gavrilo Popović (1823-1881) i Stojan Obradović (1817-1879), član Suda okruga užičkog i prvi upravitelj Čitališta.
Čitalište već sledeće godine ima 100 članova, a u knjižnom fondu oko 200 knjiga i gotovo sve dnevne listove Kneževine Srbije. Ubrzo postaje centar kulturnog i društvenog života u gradu.
Ustanova je više puta gašena i obnavljana usled burnih perioda i političkih previranja u zemlji.
Donošenjem Zakona o narodnim bibiotekama 1881. godine uređuje se rad ovih ustanova i sve su tada bile dužne da dostave svoje izveštaje najvišoj prosvetnoj instituciji u Beogradu. Izveštaj iz Užica potpisali su profesori Gimnazije Janićije Manojlović i Dobrosav M. Ružić, delovođa Čitaonice. Knjižni fond te godine činilo je 485 knjiga na našem i stranim jezicima, a bila je pretplaćena na brojne listove i časopise.
Važnu ulogu u kulturnom i političkom životu početkom 20. veka imale su radničke biblioteke i čitaonice. Radnička biblioteka u Užicu osnovana je u leto 1903. godine. Njen glavni zadatak bila je politička agitacija, ali su organizovani i kulturni sadržaji. Posebna pažnja bila je usmerena na opismenjavanje radnika. Zbog čestih napada na upravu ustanove, čiji su članovi nazivani veleizdajnicima, čitaonica je ubrzo prestala da radi.
Inicijativom Kulturne lige, 1910. godine osnovana je Narodna biblioteka sa čitaonicom, ali je njen fond uništen tokom Prvog svetskog rata.
U međuratnom periodu Biblioteka je radila sa prekidima.
Kontinuitet u radu uspostavlja se tek u posleratnom periodu. Početni fond činile su knjige koje su građani poklonili biblioteci. Ustanova je 1946. godine radila pod nazivom Gradska knjižnica. Godine 1950. menja naziv i postaje Gradska biblioteka, a 1961. godine dobija naziv – Narodna biblioteka Užice.
Danas je Narodna biblioteka Užice matična biblioteka za sve javne, specijalne i školske biblioteke na teritoriji Zlatiborskog okruga. U fondu Biblioteke se nalazi oko 200.000 knjiga, više od 500 naslova periodike, oko 300 zvučnih knjiga kao i bogata zbirka neknjižne građe, stare i retke knjige. Pored elektronskog kataloga COBISS.RS, korisnici imaju pristup i elektronskim bazama: Medijska arhiva – Ebart, Kobson (elektronski servis koji obezbeđuje pristup stranim i domaćim izvorima naučnih informacija – stručnim časopisima, knjigama, bazama punog teksta), SCI indeks (servis koji obezbeđuje pristup domaćoj stručnoj periodici).
O Narodnoj biblioteci Užice i drugim bibliotekama u gradu detaljnije možete saznati iz članaka koje su napisali Zoran Žeravčić i Zoran Jeremić u okviru projekta „Užičke biblioteke“, uz podršku Grada Užice.
Članke o bibliotekama u gradu možete čitati na sledećim linkovima:
Narodna biblioteka – https://kolektivuzice.rs/narodna-biblioteka-uzice/
Biblioteka Narodnog muzeja – https://kolektivuzice.rs/biblioteka-narodnog-muzeja-uzice/
Biblioteka Pedagoškog fakulteta – https://kolektivuzice.rs/biblioteka-pedagoskog-fakulteta-u-uzicu/
Biblioteka Istorijskog arhiva – https://kolektivuzice.rs/biblioteka-istorijskog-arhiva-uzice/
Biblioteka u Parohijskom domu – https://kolektivuzice.rs/crkvena-biblioteka-u-parohijskom-domu/
Ostavite odgovor