Ušuškan u hladu stoletne šume, na oko dva kilometra od manastira Rača kod Bajine Bašte, skrio se Skit Svetog Đorđa koji predstavlja pravi kulturno-istorijski biser Srbije. To je mesto gde su nadaleko čuveni račanski monasi u srednjem veku prepisivali crkvene knjige i tako ih sačuvali u vremenu, a čak i danas se tu mogu videti ostaci skriptorijuma.
Čuvena Račanska književna i prepisivačka škola, formirana u drugoj polovini XVI veka nakon uništenja prvih srpskih štamparija od strane Turaka, širila je pismenost, čuvala ćirilicu, umnožavala knjige i postala središte srpske kulture i obrazovanja svoga doba.
Direktor Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture Goran Vasić posetio je opštinu Bajina Bašta u cilju otpočinjanja saradnje na predstavljanju bogatog kulturno-istorijskog nasleđa ovog kraja, a pre svega zbog planova da se aktuelizuje istraživanje i naučno predstavljanje arheološkog lokaliteta Skit Svetog Đorđa.
– Imajući u vidu izuzetan kulturni i istorijski značaj ovog mesta Zavod će vrlo brzo poslati stručnjake u Raču da na osnovu stanja na terenu i dokumentacije o ranijim istraživanjima predlože plan rada i da zatim počnu i naučne aktivnosti na lokaciji. Posle kompletne naučne obrade cilj je da se izvrši konzervacija i ceo prostor uredi tako da se novim generacijama može na pravi način predstaviti mesto gde su kaluđeri prepisivači umnožavali knjige i širili pismenost – naglasio je Vasić.
O ovom mestu čak je i čuveni turski putopisac Evlija Čelebija zapisao da se oko 300 monaha skrivenih u gustoj šumi bavilo prepisivanjem. Oni su sa srpskim narodom živeli tu oko 40 godina, radili su i stvarali. Preko dana bavili su se stočarstvom i poljoprivredom, a po noći uz svetlost luča prepisivali knjige.
Njihov rad nastavio se i nakon prve Velike seobe Srba 1690. godine, i još više se pojačao. Račanski monasi napustili su manastir i osnovali prepisivačku školu u Sent Andreji u kojoj su stasali neki od najboljih prepisivača.
(RINA)
Ostavite odgovor